· توحید : بسم الله الرحمن الرحیم اعلام وابستگی به لا اله الا الله است، اعلام وابستگی به این است که من غیر از خدا مطاعی نمیشناسم، من از غیر خدا هر چه هست آزادم، من فقط در مقابل یک نقطه خاضعم و آن خداست.پانزده گفتار / ص 182
· فرهنگ اسلامی : وقت آن رسیده که ندای بازگشت به فرهنگ اصیل اسلامی در سراسر کشورهای اسلامی طنین انداز شود، صدای شکستن زنجیرهای بندگی و بردگی را بشنویم و شاهد اقتدار دوباره ملل مسلمان باشیم.پیرامون انقلاب اسلامی / ص124
· حماسه عاشورا :مکتب زنده حسین، ظهور حسین است در همه أعصاریعنی در هر سال و هر محرم، امام حسین (ع) به صورت مصلح عالی ظهور میکند و این فریاد را به گوش میرساند: الا ترون ان الحق لا یعمل به...حماسه حسینی/ ج2 / ص148
· شکر نعمت :شکر واقعی یک نعمت این است که ما بدانیم وظیفه و تکلیفی که در مورد آن نعمت و موهبت داریم چیست، همان وظیفه و تکلیف را بجا بیاوریم.حکمتها و اندرزها / ص 219
· آثار گناه : انسان، تا دودهای آتش حسد و کینه و خودپرستی و تکبر و دیو صفتی و سایر صفات رذیله را از بین نبرد، نورافکن عقلش نمیتواند راه را بر او روشن کند.حکمتها و اندرزها/ ص 173
· آثار تقوی :تصفیه نفس، اخلاص، دور کردن هوی وهوس نه تنها اثرش این است که قلب انسان را صاف میکند، بلکه اثر بیشتر و بالاتری دارد و آن سرازیر شدن علم و حکمت در درون وجود انسان است.انسان کامل / ص 155
· دعا :دعا باید همراه باشد با عمل و تلاش و مواجه با مشکلات و گرفتار شدن به مصائب و شکستها. استجابت در ضمن این مشکلات است که بسیار لذیذ و عالی است.یادداشتهای استاد / ج4/ ص 34
· حضرت امیر المومنین علی (ع) : در حقیقت پیشتوانه عشق علی(ع) پیوند جانها با حضرت حق است که برای همیشه در فطرت ما نهاده شده است. شما نمیتوانید با علی ابن طالب مرتبط باشید جز از راه عمل.جاذبه و دافعه/ ص 95 - احیای تفکر اسلامی / ص55
· روحانیت : حوزه های علمیه، مسئول پاسداری ایمان جامعه اسلامی و دفاع از اصول و فروع دین مقدس اسلام و تعلیم و تبلیغ آنها و عهدهدار پاسخگویی به نیازهای مذهبی مردم مسلمانند.پیرامون جمهوری اسلامی / ص 31
· شفاعت : مسأله شفاعت ، همان مسأله مغفرت است. بخشش را که به خداوند نسبت دهیم مغفرت است؛ و همین که به «واسطه » نسبت دهیم (وساطتی که از خدا شروع میشود) نامش شفاعت است.یادداشتهای استاد / ج6/ ص60
· انسان کامل : انسان کامل عرفاً ، انسانی است که به خدا می رسد؛ وقتی به خدا رسید، مظهر کامل همه اسماء و صفات الهی میشود و آیینهای میشود که ذات حق در آن ظهور و تجلی میکند.انسان کامل / ص 151
· سعادت بشر :منتهای سعادت همین است که؛ آدمی در ناحیه عقل و فکر دارای محکمترین اطمینانها و در ناحیه احساسات و قلب درای پاکترین نیت ها و در ناحیه عمل دارای نیکوترین عملها باشد.حکمتها و اندرزها / ص 42
· آزادی اندیشه : اگر اخلاق آدمی تعدیل شود و جلو حکومت هوس، حرص، طمع، خشم و شهوت گرفته شود برای عقل و فکر آدمی آزادی پیدا میشود.حکمتها و اندرزها/ ص 165
· اقتصاد اسلامی : اسلام طرفدار تقویت بنیه اقتصادی است ، اما نه به عنوان این که اقتصاد خود یک هدف است، بلکه به عنوان این که هدفهای اسلام بدون اقتصاد سالم و نیروی مستقل اقتصادی میسّر نیست.نظری به نظام اقتصادی اسلام / ص 23
· خداشناسی : دینداری اگر بخواهد به صورت صحیح و معقول و منطقی برای کسی پیدا شود، باید از پایه توحید و خداشناسی آغاز گردد،تا این اصل در روح و دل تأسیس نشود، سایر قسمتها اساسی نخواهد داشت.حکمتهاواندرزها / ص 12
· زهد :از نظر راهب وظیفه انسان این است که از کنار زندگی بگذرد بدون اینکه توجهی به آن نماید؛ ولی زاهد از دنیا ، به مفهوم هدف بودن لذتهای مادی ، میگریزد ؛ اما به دنیا ، به مفهوم مسئولیت اجتماعی و کار و فعالیت رو میآورد.یادداشتهای استاد /ج 5 / ص 394
· توکل :توکل در قرآن یک مفهوم زنده کننده و حماسی است ، یعنی هر جا قرآن میخواهد بشر را وادار به عمل کند و ترس را از انسان بگیرد می گوید توکل به خدا کن.احیای تفکر اسلامی / ص 123
· نبوت : پیغمبران معلم تقوا و طهارت و فضیلتند . تاریخ به دست بشر ، و بشر بیش از هر چیز دیگر به دست پیامبران ساخته و پرداخته شده است.حکمتها و اندرزها / ص166- سیری در سیره نبوی/ص 12
· تعلیمات قرآن : قرآن دو مخاطب دارد: با عنصر فکریاش عقل را و با عنصر ذوقی و جمالی و عشقی و عاطفیاش قلب را مخاطب قرار میدهد.یاداشتهای استاد / ج 8/ ص 365
· انحطاط مسلمین : یک علت اینکه تأثیر دین در نفوس کم شده، این است که مردم بین خودشان و قرآن و رسول اکرم حجابی و دیواری از جهل و خیال قرار دادهاند.حکمتها و اندرزها / ص 261
· توبه :آن چیزی که رکن و اساس توبه را تشکیل میدهد، ندامت و پشیمانی از کار بد و تصمیم به ترک گناه است. حکمتها و اندرزها/ ص 80
· نسل جدید : در رهبری نسل جوان، بیش از هر چیز دو کار بایدانجام شود: یکی باید درد این نسل را شناخت و آنگاه در فکر درمان و چاره شد ... دیگر این که نسل کهن باید خود را اصلاح کند. ده گفتار/ ص 227
· وحدت اسلامی : منظور از وحدت اسلامی، حصر مذاهب به یک مذهب و یا اخذ مشترکات مذاهب وطرد مفترقات آنها نیست، منظور، متشکل شدن مسلمین در یک صف در برابر دشمنان مشترکشان است.شش مقاله / ص 212
· مومن :فرق مومن و غیر مومن در این نیست که این خطا میکند و آن خطا نمیکند ؛ فرق آنها در این است که مومن خطای خود را تکرار نمیکند.حکمتها و اندرزها / ص 74
· عقلانیت : عالیترین مظهر عقل، خطایابی از خویشتن است، یعنی انسان بتواند در دریای ژرف افکار، تمایلات و افعال و اقوال خود فرو برود، خطاهای خود را بیابد و آنها را از خود دور کند.حکمتها و اندرزها / ص 74
· آزادی معنوی : آزادی اجتماعی بدون آزادی معنوی میسر و عملی نیست و درد امروز جامعه بشری این است که میخواهد آزادی اجتماعی را تأمین کند ولی به دنبال آزادی معنوی نمیرود .آزادی معنوی / ص 20
· تعلیم و تربیت :مربی هر که هست باید کوشش کند که به متعلم رشد فکری یعنی قوه تجزیه و تحلیل بدهد، نه اینکه تمام همش این باشد که دائم بیاموزد، فراگیرد و حفظ کند.تعلیم و تربیت در اسلام/ ص 20
· انسان شناسی :انسان موجودی است که هم توانایی دارد جهان را مسخر خویش سازد و فرشتگان را به خدمت خویش بگمارد، و هم میتواند به «اسفل السافلین» سقوط کند. این خود انسان است که باید درباره خود تصمیم بگیرد و سرنوشت نهایی خویش را تعیین نماید.انسان در قرآن / ص 7
· سیره معصومین : یکی از منابع شناخت از نظر اسلام، سیره پیشوایان اسلام از شخص پیغمبر اکرم(ص) تا ائمه اطهار(ع)است؛ گفته هاشان به جای خود، شخصیتشان یعنی سیره و روششان منبعی است برای شناخت.مجموعه آثار / ج 16 /ص 37
· انتظار : انتظار وظیفه است اما وظیفه انتظار نیست. یعنی ما موظفیم که منتظر و امیدوار به آینده باشیم ولی وظیفه ما صرفا این نیست که منتظر باشیم.یادداشتهای استاد / ج 9 / ص 394
· قضا و قدر : قرآن در عین این که همه چیز را به دست خدا و به اراده خدا میداند رابطه علل و اسباب را – چه مادی و چه غیر مادی – پذیرفته و تصدیق کرده است.یادداشتهای استاد / ج8 / ص 377
· یاد خدا :ذکر حق مساوی است با خودیابی و بازیافتن شخصیت واقعی خود، و فراموشی خدا و بیگانگی با او مساوی است با بیگانگی با خود و فراموشی خود.یادداشتهای استاد / ج8 / ص 263
· آینده انقلاب :به دنبال انقلاب، آزادی از راه میرسد و تضاد افکار و بحث های فلسفی و کلامی را به همراه میآورد، در این هنگام دیگر شمشیر، کاری از پیش نمیبرد و اسلحه مناسب، قلم است.پیرامون انقلاب اسلامی/ ص 182
· معاد :انسان مومن همواره در اندیشه و خلق و رفتار خویش دقت میکند زیرا میداند اینها همه پیش فرستادههای انسان به دنیای دیگر است و در آنجا با این سرمایهها باید زندگی کند.مجموعه آثار / ج 2/ ص 523
· نیازهای زمان : بشر یک نیازهای ثابت دارد و یک نیازهای متغیر و موقت. نیازهایی که مربوط به معنی زندگی انسان است، ثابت است و نیازهایی که مربوط به شکل و صورت زندگی انسان است، متغیر و متحول است.پانزده گفتار / ص 41
· تحجر : آدم های جامد خیال می کنند، اسلام می خواهد دنیا را موزه حفظ آثار باستانی کند. از این رو با هر چیز تازهای مخالفند و ای بسا که آن چیز تازه با هدفهای اسلام سازگارتر است.یادداشتهای استاد / ج 10
· ارزش در اسلام :اسلام که طرز تفکرها را عوض کرد به این معنی است که ارزشها را بالا و پایین آورد. ارزشهایی مانند تقوا را در درجه اعلی قرار داد و ارزشهای بالا از قبیل خون و نژاد و ... را تا سرحد صفر رساند.سیری در نهج البلاغه / ص 116
· تکامل اجتماعی :اسلام به عناوین مختلف دستور داده که مسلمانان دور هم جمع شوند، یکدیگر را از نزدیک ببینند و از احوال یکدیگر مطلع شوند تا دلهاشان به یکدیگر نزدیک شود.یادداشتهای استاد / ج2 / ص 210
· حقوق زن : باید وضع زن امروز رسیدگی شود و حقوق فراوانی که اسلام به زن اعطا کرده به او باز پس داده شود. نه اینکه با تقلید و تبعیت کوکورانه از روش مردم غرب، بدبختی های نوع غربی را بر بدبختی های نوع شرقی زن بیفزاییم.نظام حقوق زن در اسلام/ ص123
· فرهنگ غرب : آگاهان جهان، عیب اساسی که بر فرهنگ و تمدن غربی گرفتهاند ، این است که این فرهنگ، فرهنگ جهانآگاهی و خود فراموشی است. راز اصلی سقوط انسانیت در غرب همین جاست.انسان در قرآن /ص 55
· حکومت : علی (ع) حکومت و زعامت را در مسیر واقعیاش یعنی به عنوان وسیلهای برای اجرای عدالت و احقاق حق و خدمت به اجتماع، فوق العاده مقدس میشمارد.سیری در نهج البلاغه/ ص 113
· خاتمیت :هرکدام از پیغمبران حدی دارند، معارف الهی را متناسب با حد عروج خودشان دریافت میکنند. ولی یک حدی است که آخرین حد آن است. در این صورت، این بشر، دیگر زمینه برای هیچ پیغمبری بعد از خودش باقی نمیگذارد. و دوره خاتمیت یعنی دورهای که بشریت رسیده است به حدی که اگر قانون را به او تعلیم کنند، میتواند آنرا ضبط کند و بعد با نیروی عقل خودش از همین قوانین برای همیشه استفاده کند.خاتمیت / ص 359 و 365
· شخصیت زن : زن، نقش سازندگی غیر مستقیم تاریخی خود را مدیون حیا و عفاف و تقوی خویش است و آنجا که خود را به ابتذال کشانده، این نقش تاریخی را از دست داده است.پیرامون جمهوری اسلامی / ص 45
· شهید : هیچ کس به اندازه شهدا به بشریت ، خدمت نکرده است چون آنها راه را برای دیگران باز میکنند، برای بشر آزادی هدیه میآورند و برای او محیط عدالت به وجود میآورند.مجموعه آثار / ج 17 / ص 42
· راز عبادت :خصلت نماز درست این است که انسان را از کارهای زشت باز میدارد. اگر دیدی نماز میخوانی و در عین حال معصیت میکنی، بدان که نمازت نماز نیست.انسان کامل / ص 107
· عدالت اجتماعی :عدالت تنها یک حسنه اخلاقی و نافله روحی نیست بلکه یک وظیفه اجتماعی بزرگ است به صورتی که همه مردم بهره و سهمی که در اجتماع دارند به آنها برسد و امتیازی که نصیب افراد میشود بر اساس صلاح و استحقاق باشد.یادداشتهای استاد / ج6 / ص 247
· فلسطین :آیا الان شما میدانید که بر سر برادران مسلمان شما چه میگذرد؟ آیا از آوارگان فلسطین اطلاعی دارید؟ آیا میدانید که اسرائیل امروز چه خطر بزرگی برای عالم اسلام است؟ده گفتار / ص 273